Recht op herkansing: ‘Het onderwijs is er toch om te groeien?’

Mijn zoon had een 3. Hij zit in de tweede klas van het VWO en had een schriftelijke overhoring van Engelse woordjes. Als goede vader vroeg ik hem natuurlijk hoe dat nou toch mogelijk was en legde ik hem geduldig uit dat een woordjestoets gewoon een kwestie is van uit je hoofd leren. Na wat ouderlijke druk kwam er uit dat hij het niet zo goed geleerd had, omdat hij ook een wiskunde proefwerk had. “Nou ja volgende keer beter” zei ik. Dat nam hij nogal letterlijk. Hij is naar zijn leraar gegaan en heeft gevraagd of hij het nog een keer mocht doen. Het antwoord was nee.

Toen ik de reactie van de leraar hoorde, was mijn eerste gedachte dat dit volkomen terecht was. Dan had mijn zoon het maar beter moeten leren. Toen ik er wat beter over nadacht, bedacht ik me dat mijn zoon deze woordjes nu zeker niet meer zou gaan leren. Als de leraar de gelegenheid had gegeven om het S.O. over te doen, was hij vast voor een hoger cijfer gegaan en was zijn woordenschat groter geweest dan nu. Wat is er eigenlijk mis met herkansen?

Er is helemaal niks mis met herkansen. Als ik in Google intik “iedereen verdient een tweede kans”, krijg ik allemaal artikelen met mensen die de meest vreselijke misdaden hebben begaan en nog een kans krijgen om het goed te doen. Als iemand een keer niet zo goed geleerd heeft voor een toets, geven we die mogelijkheid niet.

Ook als iemand het nog niet helemaal begrijpt, kan hij of zij zakken voor een toets. Ook dan levert een herkansing een hoger leerrendement op. Zeker als de leerling zich nog eens op een andere manier verdiept in de stof, of extra hulp krijgt. Sinds dit inzicht ben ik een groot voorstander van herkansen in het onderwijs. Iedereen zou het recht moeten hebben op een herkansing. Dat is namelijk het recht hebben om iets beter te doen. Daar is het onderwijs toch voor, om te groeien?

>>> Leren op jouw manier? Wanneer je wilt? Waar je wilt? Het kan!

Waarom is het antwoord dan zo vaak nee. Volgens mij is dat gemakzucht of angst. Het kost nou eenmaal meer tijd en moeite om een toets twee keer na te kijken. Daar moet je als docent wel zin in hebben. Er kan ook een zekere angst bestaan dat niemand zich meer inspant voor de eerste toets, omdat er gegokt wordt op poging twee. Dat laatste heeft met vertrouwen te maken. Durf je leerling te vertrouwen, dan gaat deze ook zelfstandig betere beslissingen nemen.

Voor wat betreft de gemakzucht: e-learning is de ideale manier om gemakkelijk toetsen te kunnen herkansen, zonder het bijbehorende nakijkwerk. De leerkracht hoeft zich dan alleen te focussen op het beter voorbereiden op de volgende toets. Dat kan ook door te helpen met het kiezen van de juiste route. In e-learning van Knowledge Monk kan de deelnemer altijd kiezen hoe hij of zij wil leren. Door te lezen, te luisteren, te kijken of te doen. Als je gezakt bent, probeer het dan op een andere manier, oefen wat proeftoetsen en ga voor de herkansing. Op die manier heeft de leerling meer geleerd, is het cijfer hoger en de docent niet al te moe.

Roland de Groot, directeur Knowledge Monk

Lees ook:

Werkvormen voor de digitale les: 10 tips

Opfrisleren met microlearnings